ਕਾਬੁਲ : ਭਾਰਤੀ ਕੌਮੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (National Center for Seismology – NCS) ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 4.3 ਸ਼ਿੱਦਤ ਵਾਲਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। NCS ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ 110 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੂਬੇ ਖ਼ੈਬਰ ਪਖ਼ਤੂਨਖਵਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ।
ਐਨਐਸਸੀ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ X ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ-ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਕੋਈ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ 4.1 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕੰਬਾਇਆ ਸੀ।
ਗ਼ੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਿੰਦੂਕੁਸ਼ ਪਹਾੜੀ ਲੜੀ ਇੱਕ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਸਾਲ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨਾਂ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਇੱਕ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨ ਵੀ ਸਿੱਧੇ ਹੇਰਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਰਗਰਮ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨਾਂ ‘ਤੇ ਇਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਇਸਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਖੇਤਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਅਤੇ ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਕਸਰ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਤਿੱਬਤ: ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੌਮੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (NCS) ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਵੀ 3.5 ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। NCS ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੂਚਾਲ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਮੁਲਕ ਦੀ ਨੇਪਾਲ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ।
ਗ਼ੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤਿੱਬਤ ਵੀ ਤਿੱਬਤੀ ਪਠਾਰ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਪਲੇਟ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਧੱਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਭੂਚਾਲ ਇੱਕ ਨਿਯਮਿਤ ਘਟਨਾ ਹੈ। ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ ਭੂਚਾਲ ਪੱਖੋਂ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਉਚਾਈਆਂ ਇੰਨੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
