ਚੀਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਉਹ ਰਾਜ਼ ਜਿਸ ਤੋਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆ ਸੀ ਅਣਜਾਣ, ਅਜੇ ਹੋਰ ਖੋਜ ਹੋਣੀ ਬਾਕੀ

ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਕੀ ਹੈ, ਚੰਦਰਮਾ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਕਿੰਨਾ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਕੀ ਉੱਥੇ ਜੀਵਨ ਸੰਭਵ ਹੈ? ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਭੇਤ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਰੂਸ, ਭਾਰਤ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਚੀਨ, ਹਰ ਕੋਈ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਰਹੱਸ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਰਾਜ਼ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਅਣਜਾਣ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ ਚੀਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਇਹ ਰਾਜ਼ ਪਤਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।  ਦਰਅਸਲ, ਚੀਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਸੁਦੂਰ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਚੱਟਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲੋਂ ਸੁੱਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪਰਦੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਰਪੂਰਤਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਚੀਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਉਤਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ Far side of the Moon ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ‘ਚਾਂਗ’ 6’ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ-‘ਏਟਕੇਨ ਬੇਸਿਨ’ ਤੋਂ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਚੱਟਾਨ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਚਾਈਨੀਜ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੇ ਸੇਨ ਹੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪੰਜ ਗ੍ਰਾਮ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਲਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 578 ਕਣਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ Far side of the Moon ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਰਪੂਰਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਗ੍ਰਾਮ 1.5 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ‘Far side of the Moon ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮਾਤਰਾ ਇੱਕ ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ 200 ਮਾਈਕ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ।’ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ‘ਨੇਚਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ’ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੁਸ਼ਕ ਸਥਿਤੀ ਕਿੰਨੀ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਹੋਰ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੀ ਆਪਣੇ ਚੰਦਰਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਰਹੱਸ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।