ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ/ਪਟਨਾ : ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ (ਐੱਨਸੀਆਰ) ਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਦੋਵੇਂ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ’ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 4.0 ਮਾਪੀ ਗਈ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਤੇ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਰਿਹਾ। ਦਿੱਲੀ-ਐੱਨਸੀਆਰ ’ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਤੜਕੇ 5:36 ਵਜੇ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ਸਵੇਰੇ 8:02 ਵਜੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਕੌਮੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਮੁਤਾਬਕ ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸਿਵਾਨ ਵਿੱਚ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਧਰਤੀ ਹੇਠਾਂ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ‘ਐਕਸ’ ’ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਝਟਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਾਲਾਤ ’ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ।’’ ਦਿੱਲੀ ’ਚ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਧੌਲਾ ਕੂੰਆਂ ਦੇ ਝੀਲ ਪਾਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿਚ ਸੀ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਝੀਲ ਪਾਰਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਛੋਟੇ, ਘੱਟ ਸ਼ਿੱਦਤ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ 3.3 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਧਰ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਕਿਸੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ’ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 112 ’ਤੇ ਕਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਝਟਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਦਿੱਲੀ, ਨੌਇਡਾ, ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੌਇਡਾ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ। ਪੀਟੀਆਈ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਮੁਤਾਬਕ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ’ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ। ਨੌਇਡਾ ਦੇ ਸੈਕਟਰ-20 ’ਚ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰ ਰਹੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਸੀਂ ਬਾਹਰ ਪਾਰਕ ’ਚ ਸੈਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ ਪਰ ਝਟਕਾ ਕਾਫ਼ੀ ਤੇਜ਼ ਸੀ। ਲੋਕ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ।’’ ਪੱਛਮੀ ਦਿੱਲੀ ਵਾਸੀ ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਇੰਨੇ ਤੇਜ਼ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ’ਤੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਰਤਨਨਾਲ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ’ਤੇ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਏ।
ਭੂਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਆਇਆ ਭੂਚਾਲ: ਵਿਗਿਆਨੀ
ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ’ਚ ਸੋਮਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਆਇਆ ਭੂਚਾਲ ਪਲੇਟ ਟੈਕਟੋਨਿਕਸ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਖ਼ਿੱਤੇ ਦੀਆਂ ਭੂਵਿਗਿਆਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ’ਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਓਪੀ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧੌਲਾ ਕੂੰਆਂ ਖੇਤਰ ’ਚ 2007 ’ਚ ਵੀ 4.6 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਂਜ ਉਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਜਿੰਨਾ ਤੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਧਰਤੀ ਹੇਠਾਂ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਖੇਤਰ-4 ’ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲਾ ਖ਼ਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਿਸ਼ਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਖ਼ਿੱਤੇ ’ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।